Oferta współczesnych instytucji pożyczkowych to już nie tylko popularne „chwilówki”, a więc szybkie pożyczki na stosunkowo niskie kwoty pieniędzy. Coraz większa liczba obecnych na polskim rynku firm pożyczkowych oferuje swoim klientów również takie rozwiązania, jak długoterminowe pożyczki ratalne. Co oczywiste, drugi z wymienionych wariantów pod względem podstawowego mechanizmu swojego działania jest znacznie bliższy kredytom bankowym, niż ma to miejsce w odniesieniu do tzw. chwilówek.
Klienci zainteresowani uzyskaniem finansowania w ramach pożyczek pozabankowych bardzo często zastanawiają się nad tym, co stanowi opcję bardziej korzystną finansowo: chwilówka czy też może pożyczka ze spłatą w systemie ratalnym?
Przyjrzyjmy się tej kwestii nieco dokładniej i postarajmy się w sposób możliwie jak najbardziej wyczerpujący przedstawić naszkicowaną powyżej tematykę.
Chwilówki oraz pożyczki ratalne: podstawowe różnice
Pozornie różnica pomiędzy chwilówką a pożyczką na raty wydaje się czymś oczywistym. W rzeczywistości sprawa często okazuje się nieco bardziej złożona. Na początku wymieńmy te czynniki, które bez żadnych wątpliwości stanowią o różnicy pomiędzy chwilówkami a pożyczkami na raty:
- 1. Chwilówkę spłacamy jednorazowo, natomiast spłata pożyczki ratalnej odbywa się w ratach
- 2. Okres trwania umowy w przypadku chwilówek jest znacznie krótszy, niż ma to miejsce w przypadku pożyczek ratalnych
- 3. Dostępna kwota kredytu w odniesieniu do chwilówek jest znacznie niższa, niż w przypadku pożyczek ratalnych
Następnie wymieńmy kilka obiegowych lub też wręcz „stereotypowych” przekonań, które nie do końca pokrywają się z rzeczywistością:
- 1. Proces weryfikacji zdolności kredytowej w przypadku chwilówek zawsze jest prostszy, niż w przypadku pożyczek na raty
- 2. Pożyczka na raty zawsze oznacza „pożyczkę długoterminową”
- 3. Pożyczka ratalna służy jedynie do finansowania większych wydatków
- 4. Chwilówka może zostać wypłacona przez czek GIRO, natomiast pożyczka ratalna nie będzie posiadać takiej opcji
- 5. Chwilówki często wiążą się z różnymi promocjami, zaś pożyczki ratalne to tylko i wyłącznie oferta standardowa
Każdy z pięciu wymienionych poglądów nie jest adekwatny w stosunku do rzeczywistości. Jednak pomimo tego klienci bardzo często właśnie w ten sposób dokonują rozróżnienia pomiędzy chwilówkami a pożyczkami ratalnymi, co rzecz jasna w wielu przypadkach prowadzi do wyboru mniej korzystnej oferty.
Czy pożyczka ratalna może pełnić funkcję chwilówki?
Odpowiedź na powyższe pytanie brzmi: jak najbardziej tak! Instytucje pożyczkowe zajmujące się przede wszystkim lub wyłącznie udzielaniem chwilówek najczęściej reklamują swoje usługi jako łatwo dostępne, szybkie i niejako z definicji przeznaczone na finansowanie „drobnych wydatków”.
Warto jednak zdawać sobie sprawę z faktu, że na dobrą sprawę każdy z tych elementów można znaleźć również w ofercie niektórych pożyczek ratalnych:
- 1. Pożyczka na raty w wielu przypadkach będzie dostępna na oświadczenie. W takim wypadku weryfikacja naszej zdolności kredytowej sprowadza się do zadeklarowania wysokości osiąganych dochodów we wniosku o przyznanie pożyczki, weryfikacji naszych danych w bazach typu BIK czy KRD oraz ewentualnie dodatkowej szybkiej weryfikacji poprzez usługi typu Instantor lub Kontomatik. Przekonanie, według którego pożyczka ratalna zawsze będzie wymagać np. przedstawiania zaświadczeń o dochodach jest mitem.
- 2. Pożyczka ratalna nie musi być kredytem na dużą kwotę pieniędzy. Równie dobrze możemy pożyczyć na przykład 2 lub 3 tysiące złotych ze spłatą w 6, 12 lub 18 ratach miesięcznych. Oznacza to nie mniej i nie więcej, że pozabankowa pożyczka na raty również może służyć w celu finansowania mniejszych wydatków. Co więcej, w tej funkcji pożyczka ze spłatą w systemie ratalnym często okazuje się opcją znacznie bardziej korzystną, niż zaciągnięcie chwilówki(będzie o tym mowa w dalszej części niniejszego tekstu).
Z powyższych informacji w sposób jasny wynika, że chwilówki oraz pożyczki ratalne nie różnią się pod względem możliwego przeznaczenia. Pożyczka ratalna jest po prostu opcją znacznie bardziej elastyczną: klient może przy jej pomocy finansować zarówno niewielkie wydatki, jak też wydatki wymagające zdecydowanie większych nakładów finansowych. Również przekonanie, według którego pożyczka ratalna z zasady jest trudniej dostępna od chwilówki, nie znajduje potwierdzenia w rzeczywistości. Oczywiście, na rynku istnieją firmy, które wymagają od swoich klientów przedstawiania dodatkowej dokumentacji, jednak to samo tyczy się ofert niektórych chwilówek. Bardzo często pożyczka ratalna jest natomiast dostępna po prostu na oświadczenie, według schematu opisanego powyżej.
Chwilówka czy pożyczka ratalna: co jest bardziej opłacalne?
1. Chwilówki i zagrożenia z nimi związane
Praktyka pokazuje, że klienci korzystający z chwilówek bardzo często zwracają uwagę przede wszystkim na obecność promocji pod tytułem Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania na poziomie 0%. Niewątpliwe, opcja pożyczenia „za darmo” stanowi rozwiązanie kuszące, jednak nie zawsze warto ulegać sugestii. Przede wszystkim pamiętajmy, że nawet darmową pożyczkę trzeba spłacić, i to najczęściej w przeciągu 30 dni. Co dzieje się w przypadku braku terminowej spłaty? Najczęściej promocja w sposób automatyczny przestaje nas obowiązywać, co oznacza konieczność spłaty chwilówki według standardowej tabeli kosztów. Inną opcją, z której można skorzystać- o ile dana firma pożyczkowa udostępnia takie rozwiązanie- jest przedłużenie pożyczki lub też jej refinansowanie. Warto jednak pamiętać, że opłaty z tytułu wydłużenia okresu spłaty lub też prowizja za pożyczkę refinansującą nie wchodzą w skład RRSO. Najczęściej prowizja za przedłużenie na okres kolejnych 30 dni będzie wynosić 25% wartości całej pożyczki, a więc przedłużając darmową pożyczkę na kwotę 2000 zł, koszt prowizji będzie wynosić około 400 zł.
W przypadku pożyczek refinansujących kwestia jest natomiast jeszcze bardziej złożona. W tym wypadku również będziemy musieli zapłacić prowizję, jednak to jeszcze nie wszystko. Pożyczka refinansująca jest odrębnym produktem kredytowym udzielanym nie przez naszego podstawowego pożyczkodawcę, lecz przez firmę kooperującą. Oznacza to, że warunki finansowe takiej pożyczki mogą znacząco różnić się od warunków, na jakich zaciągaliśmy pożyczkę w ramach prowizji RRSO na 0%.
Czy jednak oznacza to, że nie należy korzystać z darmowych chwilówek? Oczywiście, takie twierdzenie byłoby ogromną przesadą. Szybkie pożyczki z krótkim terminem spłaty są jednak przeznaczone dla tych klientów, którzy mają całkowitą pewność, iż będą w stanie dokonać spłaty zobowiązania w przewidzianym przez umowę terminie. Jeżeli zaciągając chwilówkę nie jesteśmy pewni, że za 30 dni będziemy dysponować kwotą w wysokości na przykład 2 lub 3 tysięcy złotych- znacznie lepiej i znacznie bezpieczniej będzie rozejrzeć się za ofertą pożyczki ratalnej.
2. Pożyczki ratalne jako bezpieczniejsza alternatywa dla chwilówek
Dlaczego warto rozważyć zaciągnięcie pożyczki ratalnej zamiast chwilówki? To prawda, że co do zasady firmy pożyczkowe oferujące pożyczki ratalne nie udostępniają promocji w rodzaju RRSO na poziomie 0%. Niezależnie jednak od tego, pożyczka na raty zawsze będzie stanowić mniejsze obciążenie dla naszego budżetu, niż konieczność spłaty całej kwoty chwilówki w przeciągu 30 czy nawet 60 dni.
Weźmy jako przykład ofertę jednej z czołowych instytucji pożyczkowych oferujących pożyczkę ratalną. Załóżmy, że interesuje nas kwota typowo „chwilówka”, a więc np. 3000 złotych. Jakie warunki otrzymujemy przy założeniu, że spłata będzie odbywać się w systemie 50 rat miesięcznych? Oto one:
- 1. Wysokość raty miesięcznej: 80,97 złotych(sic!)
- 2. RRSO: 16,01%
- 3. Okres spłaty: 50 miesięcy
- 4. Całkowity ostateczny koszt pożyczki: 4048,86 zł
Jak widać są to warunki nie tylko znacznie bardziej korzystne, niż ma to miejsce w przypadku standardowo oprocentowanych chwilówek, lecz również konkurencyjne nawet w porównaniu z ofertą wielu bankow. A przecież jest jeszcze jedna istotna kwestia dotycząca chwilówek. W ich przypadku pierwsza darmowa pożyczka często jest ograniczona pod względem kwoty kredytu. Przykładowo, dana firma może w swojej ofercie standardowej oferować szybkie pożyczki do kwoty 4 tysięcy złotych, jednak promocyjna oferta RRSO 0% będzie obejmować jedynie chwilówki do kwoty np. 1500 lub 2000 zł. W przypadku pożyczek ratalnych tego rodzaju ograniczenia oczywiście nie obowiązują.
Dlaczego jednak właściwe można uznać pożyczkę ratalną za opcję bardziej korzystną, niż chwilówka z Rzeczywistą Roczną Stopą Oprocentowania na poziomie 0%? Wszystko sprowadza się do tego, jakim obciążeniem dla naszego budżetu będzie spłata pożyczki. W przypadku chwilówki, nawet darmowej, całą kwotę musimy oddać jednarozowo, co oznacza konieczność wygospodarowania w krótkim czasie kwoty stanowiącej przykładowo 40% naszych miesięcznych zarobków. W odniesieniu natomiast do pożyczek ratalnych, mówimy o obciążeniu w skali miesiąca, które dla kwot „chwilówkowych” będzie oscylować w granicach 80-110 złotych.
W tym wypadku obciążenie jest rzecz jasna znacznie mniejsze. Oznacza to więc zarazem wydatnie niższe ryzyko pojawienia się ewentualnych problemów z tytułu braku terminowej spłaty pożyczki. Niestety, jest to pułapka, w którą często wpadają osoby zaciągające chwilówki bez uprzedniego sprawdzenia, czy aby na pewno będzie je stać na spłatę pożyczki w określonym terminie. Jeżeli dana firma pożyczkowa daje możliwość przedłużenia okresu spłaty, sytuacja jest nieco prostsza. Gorzej jeżeli przekroczymy termin spłaty darmowej chwilówki. Wtedy nie tylko będziemy musieli oddać pożyczkę już według standardowych kosztów, ale również czekają nas albo negocjacje z firmą pożyczkową, albo po prostu procedura windykacyjna.
Opcje dodatkowe w ofercie pożyczek ratalnych
Wbrew obiegowemu przekonaniu, dzisiejsza oferta pożyczek ratalnych to całkiem szerokie spektrum różnego rodzaju „bonusów” oraz innych ciekawych udogodnień. Instytucje pożyczkowe udzielające pożyczek na raty konkurują bowiem nie tylko ze sobą nawzajem, ale także z bankami, co niejako wymusza na nich wprowadzenia do oferty coraz to nowych opcji. Oczywiście, jest to okoliczność jak najbardziej sprzyjająca dla klientów?
Jakie konkretnie warianty dodatkowych możliwości możemy spotkać w ofertach obecnych na polskim rynku firm pożyczkowych?
Warto zacząć oczywiście od programów lojalnościowych. W zamierzeniu mają one premiować stałych klientów, którzy w sposób terminowy spłacają swoje zobowiązania. Co daje uczestnictwo w takim programie? Kolejne pożyczki w danej firmie będą wiązać się z niższymi kosztami. Możemy również liczyć na coraz wyższą dostępną maksymalną kwotę pożyczki oraz dłuższy okres kredytowania.
Kolejna ciekawa opcja to możliwość wypłaty kwoty pożyczki poprzez czek GIRO, a więc przy pominięciu obiegu bankowego. Co prawda, tego rodzaju rozwiązanie jest typowe przede wszystkim dla chwilówek, jednak na chwilę obecną opcja ta jest dostępna również w odniesieniu do ofert niektórych pożyczek ratalnych.
Warto jednocześnie dodać, że sporo firm udzielających pożyczek ratalnych prowadzi elastyczną politykę w zakresie określania warunków pożyczki, na przykład w zakresie wysokości kredytu lub też okresu trwania umowy. Stwarza to dodatkowe możliwości dla klientów, ponieważ nierzadko finalnie będziemy mogli uzyskać ofertę pożyczki na warunkach bardziej atrakcyjnych, niż warunki podawane w ramowych umowach czy formularzach informacyjnych.
Aktualnie wielu pożyczkodawców daje swoim klientom także możliwość skorzystania z wakacji kredytowych lub czasowego obniżenia wysokości rat. Bez wątpienia będzie to atrakcyjna opcja dla tych pożyczkobiorców, którzy przewidują, iż mogą mieć problemy z comiesięczną spłatą zobowiązani według warunków zawartych w umowie.
Weryfikacja zdolności kredytowej przy pożyczkach ratalnych: fakty i mity
Klienci często nie wierzą w to, że uzyskanie pożyczki na raty jest możliwe nawet w przeciągu kilkunastu minut. W rzeczywistości taka opcja jak najbardziej istnieje a co więcej- stanowi logiczne następstwo warunków pożyczki. W odniesieniu do pożyczek ratalnych na duże kwoty, rzeczywiście firma pożyczkowa bardzo często będzie chciała dokładnie zweryfikować naszą sytuację finansową. Inaczej jednak może przedstawiać się sytuacja jeżeli chodzi o pożyczki na raty przy kwotach „chwilówkowych”, a więc sumach rzędu 3,4 czy 5 tysięcy złotych. W tej ostatniej sytuacji ryzyko ponoszone przez pożyczkodawcę jest bowiem niewielkie, zwłaszcza jeśli spłata pożyczki zostaje rozłożona na większą liczbę rat. Stąd też pożyczkodawcy nie mają żadnego interesu w tym, aby dodatkowo utrudniać klientom dostęp do uzyskania kredytu.
Specyficzne formy pożyczek ratalnych
Powyżej była mowa o „standardowej” ofercie pozabankowych pożyczek ratalnych. Warto jednak mieć świadomość, że na rynku istnieją również rozwiązania specyficzne. Należy tutaj wymienić przede wszystkim:
- 1. Pożyczki przeznaczone na finansowanie zabiegów medycznych
- 2. Pożyczki dla klientów zmotoryzowanych
- 3. Pożyczki oddłużeniowe
W tym pierwszym przypadku mamy do czynienia z tzw. produktem celowanym, a więc pożyczką o precyzyjnie określonym przeznaczeniu. Przy pomocy tego rodzaju finansowania możemy np. sfinansować wstawienie implantu zębowego lub założenie korony. Warto wspomnieć, że obecnie z pożyczkodawcami pozabankowymi oferującymi ten wariant pożyczek ratalnych współpracuje kilkadziesiąt rozmaitych gabinetów medycznych i klinik na terenie niemal całej Polski.
Druga z wymienionych opcji to pożyczki przeznaczone dla klientów, którzy chcą sfinansować przykładowo remont posiadanego pojazdu lub też dokonać zakupu nowego auta czy motocyklu. Pożyczka najczęściej odbywa się na zasadzie ustanowienia zastawu, którego przedmiotem jest posiadany pojazd. Dzięki temu, klienci mogą jednak liczyć na naprawdę wysokie kwoty finansowanie.
Ostatni wariant, czyli tzw. pożyczki oddłużeniowe są natomiast dedykowane klientom, którzy posiadają długów. W tym wypadku, firma pożyczkowa udziela klientowi finansowania, przy pomocy którego będzie on mógł dokonać spłaty już posiadanych zobowiązań. Ten rodzaj pożyczek najczęściej będzie wymagać zabezpieczenia w postaci albo zastawu, albo też przystąpienia do pożyczki osoby będącej gwarantem.
Bezpieczeństwo pożyczek ratalnych
Zanim zdecydujemy się na zaciągnięcie pożyczki ratalnej, przede wszystkim powinniśmy sprawdzić, czy dany pożyczkodawca widnieje w Rejestrze Instytucji Pożyczkowych działającym przy Komisji Nadzoru Finansowego. Jeżeli dana firma nie jest obecna w owym spisie, najczęściej niestety będziemy mieć do czynienia nie z instytucją pożyczkową w świetle przepisów polskiego prawa, lecz z tzw. parabankiem pożyczkowym.
Samo sprawdzenie RIP-u to jednak jeszcze nie wszystko. Należy pamiętać, że KNF nie jest podmiotem powołanym do kontroli sektora pożyczkowego. To zadanie należy do kompetencji Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Tutaj pojawia się jednak pewien problem, ponieważ kontrole UOKiK nie są dokonywane w sposób systemowy, lecz na wniosek klientów. Co to oznacza dla pożyczkobiorcy? W przypadku dużych, znanych i obecnych na rynku instytucji pożyczkowych możemy z wysoką dozą pewności zakładać, że ich działalność została niejednokrotnie poddana kontroli przez UOKiK. Inaczej przedstawia się sytuacja w przypadku podmiotów, które na rynku działają od stosunkowo niedawna. W tym wypadku należy zachować pewną ostrożność i przede wszystkim dokładnie czytać podpisywaną przez nas dokumentację. Pamiętajmy także, że na oficjalnej stronie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów znajdziemy tzw. Listę Klauzul Niedozwolonych, czyli zapisów, których podmioty rynku finansowego nie mają prawa stosować w umowach zawieranych z klientami. Bez wątpienia warto sprawdzić, czy przedstawiona nam umowa nie zawiera tego rodzaju klauzul.
Podsumowanie
Pożyczki ratalne jak najbardziej mogą więc stanowić wysoce atrakcyjną alternatywę dla bardziej popularnych chwilówek. Co więcej, w wielu przypadkach okaże się, że skorzystanie z pożyczki spłacanej w ratach jest opcją po prostu bardziej korzystną finansowo oraz bardziej bezpieczną, niż chwilówka.
Oczywiście, przed zaciągnięciem pożyczki ratalnej warto zapoznać się z dokumentami udostępnianymi przez danego pożyczkodawcę a w przypadku wątpliwości- skontaktować się z biurem obsługi klienta. Czytanie regulaminów i prospektów informacyjnych pozwoli nam ponadto zorientować się co do istnienia oraz sposobu działania programów lojalnościowych, które nierzadko pozwalają na znaczące obniżenie całościowych kosztów pożyczki.